Ti, que me viches

Se calquera outro contara a súa historia, deformariaa ata o grotesco, facendo dela unha caricatura esperpéntica do que foi en realidade. Ela, vivindo nun entroido perpetuo, que é este mundo que non lle permite sacar a máscara, ou será ela quen non se atreve?
Camila remexuese inqueda na cama, tapandose máis, pese a que tiña o colo do pixama enchoupado de suor e este empezaba xa a caerlle entre os peitos.
As mantas son protectoras, protexente de todo mal.
Dende a cama, coa claridade da luz pública que se coaba entre as cortinas, podía ver con claridade o saco de cartas, apoiado contra o armario. Esas cartas que fora escribindo ao longo de moitos días, de meses, de anos, e que nunca pensou que terían que ser mandadas.
Non.
Elas tampouco lle farían xustiza, non serían capaces, nin xuntandoas todas de revelar con claridade todo canto pasara pola súa mente durante todo este tempo.
Porque son como son? Sei que debería evitar cometer estes erros, pero non atopo a forma de vencerme a min mesma, xa non teño nin valor nin talento para enfrontarme á miña propia personalidade.
Afondou máis no leito ata volverse un nobelo que aínda embebido pola súa propia transpiración, seguia a tremar co frío.
Camila, onde vas ir despois de hoxe?
As bolsas cheas de roupa e maleta mal amañada falaban dunha fuxida repentina, sen dilacións nin tempo para a previsión.
Na mesiña de noite, un pasaporte e un vale polas millas aéreas que fora acumulando ao longo destes últimos anos, intercambiable por unha viaxe ao destino que ela decidise. E aí estaba o problema, non tiña ningún sitio a onde ir.
Nun principio pensou en volver a O Salvador, mais a que? Alí ninguén a agardaba, marchara con sete anos e tiña trinta, apenas si recordaba algo da súa infancia que non foran cousas malas, non tiña moitas lembranzas que non viñesen acompañadas de berros, de tiros, de lumes. De O Salvador non lle quedaba máis ca uns rasgos exóticos e o alcume de “tochconetl”, como a chamaba Alma.
Podía quedarlle a súa segunda casa, Barcelona, onde aínda vivía súa nai, mais esta refixera a súa vida, agora tiña outra familia e alí tampouco atoparía o seu sitio. Levábase ben con ela, sempre tiveran moita complicidade. Co seu marido tivera moitas reticencias ao coñecelo, logo pasou da aceptación pasiva a un franco entendemento. Gerard era moi bo home e desvivírase por tela contenta, porque se sentise cómoda e parte da nova familia. Gérard tiña un fillo, Jaume, que cos anos se convertiría no seu mellor amigo, no irmán que nunca tivo. A man do Jaume introdúxoa nos placeres máis secretos e prohibidos, el doulle o seu primeiro cigarro, a primeira cervexa, ensinouna a fumar marihuana e a usar o seu pontecial creador. Da man do Jaume entrou tamén no mundo da arte. A través del coñeceu aos novos talentos das ártes plásticas do país, ás vangardas máis prometedoras e aos coleccionistas máis avezados. O Jaume foi quen confiou máis no seu talento, quen a empurrou a buscar novos horizontes sacándolle un billete de avión para París.
Ai, o Jaume, canto o botaba de menos. Levaba moito tempo sen velo, case dous anos, pero a última vez que falaron soubo que marchaba a Libia a traballar nun proxecto urbanístico preto de Trípoli.
Barcelona non era xa o seu lugar, pero a eles tiña que velos. Onde queira que decidise parar, a cidade na que medrou sería unha escala obrigada.
Mirou o espertador. As 3:20 da madrugada. Sentíase caer nunha especie de sopor febril que a mantiña demasiado cansa para estar consciente e demasiado incómoda para durmir.
Gripe en estado inicial. Acusada sensación de malestar xeral. Paracetamol, líquidos e cama.
Pero ela tiña que durmir. As imaxes sucedianselle na cabeza, era coma ter un proxector interior que reproducía unha vez e outra a súa propia vida, e sabía que esto so se interrumpiría durmindo.
Prendeu a luz e camiñou cara ao baño. Colleu un ansiolítico do neceser e unha botelliña de brandi do moble bar, a falta de outra cousa, amañouse co vaso de lavar os dentes.
Mirou arredor súa. Esa éra dende facía dúas semanas a súa casa. Unha habitación de hotel fría e impersoal. Pero non era o peor a habitación na que estaba, senón que por moito que o pensase non tiña un lugar ao que chamar seu, ningún sitio onde agocharse e desconectar. El sempre estaba a falar da súa Carellia natal, da casa dos seus pais, e mesmo tiña outra casa propia en Suiza, con dous fillos agardandoo.
De súpeto sentiuse moi soa e comezou a chorar. Tras dez minutos de pranto os ansioliticos comezaron a facer efecto, unha paz artificial pero pracenteira embargouna por completo. Abríu a fiestra e achegouse ao balcón a respirar aire fresco. As últimas bágoas de Camila mesturaronse cas primeiras pingas de chuvia que ese día mollaban Viena.
*
Co fresco da noite baixaballe a febre. Moi arroupada e quieta oíu á campá do reloxo Anchor dando as catro da madrugada e a súa cabeza voou moi lonxe, a miles de quilómetros e retrocedendo vinte anos no tempo. Era similar o toque do reloxo Anchor ao daquel vello de parede que o seu tio Antonio tiña na casa reitoral, que non a deixara durmir nada a primeira noite que pasara con el na Fonsagrada.
Ese si era un recordo bonito. Os seus días na Fonsagrada con Antonio.
Cando aterraron en Barcelona Camila arrastraba o lastre da imaxe dos militares salvadoreños asasinando a catro homes, seu pai, seu padriño e dous mozos estudantes que de casualidade pasaban a noite con eles xogando ás cartas. Dende aquel día tódolos recordos infantís que gardaba de O Salvador se cubrían cunha pátina dun vermello oscuro e agardaba pola bala perdida que sería para ela e a convertiría nun número máis dunha macabra estatística.
Fora a noite do dez de febreiro de 1987, pouco despois de cear. A avoa Leonor cambiaballe a roupa e pasáballe polo corpo unha esponxa embebida nunha solución de lavanda, papoula e auga de azahar que a axudase a descansar. A nena acababa de cumprir sete anos sen coñecer a paz, e a avoa, sabedora do que esto podía facer a un temperamento forte e maduro botábase a tremar pensando nos efectos que tería sobre un ser asustadizo e de nervios febles coma Camila, e os seus temores non eran infundados.
Se lle preguntasen a ela, podería dicir que o suceso durou entre un segundo e unha vida. A súa memoria mesturaba retallos de imaxes roubadas a un subconsciente que loito moito tempo por non revelalas.
Os militares da ARENA entraron na casa, botando a porta abaixo a machedazos. A avoa Leonor soubo inmediatamente o que pasaba e no seu atordamento aínda acertou a coller a nena núa e envolvela nunha toalla agochándoa con ela baixo as escaleiras, nun recuncho secreto no que outras veces xogaban ao escondite. Dende alí oíron os berros de Alma Estela e os golpes dos militares contra ela e os catro homes, antes de rematalos a tiros. Leonor, sacando o pouco coraxe que lle quedaba logo dunha vida enteira de loita saíu do seu agocho cando os oiu marchar e cruzou a casa ata o salón ca nena ás costas, onde atopou á súa filla berrando abrazada ao cadáver do seu home morto.
Os catro cadáveres recostados nas sillas ou tirados no chan, coma bonecos sen azos, revendo sangue polos orificios dos disparos. Sangue no chan, nas paredes, na roupa de súa nai, e o mozo Lourenzo, que lle ensinaba inglés nas tardes de festa, cos ollos abertos, mirando para ela sen poder vela. Ao ver ao pai quedo, cunha voz imperceptible dixo No-Tajtsin. Esas serían as súas últimas palabras durante meses.
Leonor sacou a ambalas dúas da casa e refuxiaronse na escola, ata que abríu o día. Á mañá seguinte axudounas a chegar ao departamento de Ahuachapán onde tiña dous irmáns establecidos, e de alí partirían, cara México primeiro, e máis tarde cara Barcelona.
A avoa Leonor, que xa o día que as viu marchar en Ahuachapán tiña a morte nos ollos, aguantou o suficiente para sabelas a salvo, o día que soubo que as dúas chegaran ben a Barcelona meteuse na cama satisfeita, rendéndose á fatiga acugulada na alma, e non quixo espertar. Ao día seguinte os sobriños déronlle sepultura na cidade de Turín.
*
A nena Camila tardou catro meses en recuperar a fala. Cando chegaron a Barcelona, a mediados de abril, non atinaba senón a mover a cabeza para dicir si ou non e a indicar o que quería sinalando co dedo, esa era toda a súa comunicación co mundo exterior. A maior parte do tempo, sentábase nun canto, cos ollos moi abertos, á espreita de todo canto pasaba e co polgar metido na boca.
En xuño, aconsellada por antigos coñecidos do finado Anxo (Hai que afastala unha tempada de todo o que lle recorde esa tremenda desgracia, incluída ti) mandou á nena a Galicia, a coñecer á súa familia paterna, aproveitando a ocasión de que un mozo xesuíta destinado na parroquia barcelonense de San Pere Claver tiña que viaxar á Coruña.
Na estación de Sants, despedía á súa pequena sen palabras, apretándoa contra o seu seo.
-Non se moleste en falarlle, padre, ou alomenos non o faga agardando unha resposta.
-Descuide, señora, eu son vasco, e seille por experiencia que non hai mal neste mundo que os aires no norte non poidan curar.
Aquel mozo alto, de pelo roxo e cara rubia, que lle facía xogos cas mans, caíalle ben a Camila, e antes de que o tren entrase en San Cristovo, foi quen de facela rir. Aínda así, a preocupación deste non rematou ata o momento no que baixou á nena do Castromil colléndoa da man e lla entregou a don Antonio Romaní, seu avó.
-Teñá, aquí lle traio á súa neta, abofé que non é falangueira, pero tampouco é atravesada. Coidena ben, que non saben as que pasou.
Deulle a bendición á pequena e sin dicir outra cousa volveu entrar no mesmo Castromil que os levara ata alí, de volta á Coruña.
Camila atopouse no peirao do pobo de Muros, da man dun descoñecido que pretendía ser seu avó, e que tampouco sabía que tirar da boca.
Agora na cama, oíndo a melodía da chuvia ao bater contra os mosaicos do balcón, lémbrase daqueles días pasados cos pais do seu pai. Alí tiña moitas primas e un primo que a levaban da man, correndo ata a praza do Cristo, xogar á pelota, e logo ao peirao, a ver como as bakas descargaban o peixe, o primo sempre atento que algún dos peixeiros lle fisexe un sinal, quería dicir que precisaba axuda para levar as caixas ata o almacén ou ata o furgón, e marchaba correndo para volver pouco despois con vinte pesos dourados que os nenos ían gastar en lambetadas, na de Vilela.
Agora non falaba non porque non quixera, senón porque apenas os entendía. Falaban lixeiros, áxiles, cunha lingua sonora que lle lembraba ao nahuatl, pero cuxo significado descoñecía.
Pouco a pouco foise abrindo, dicía mariquiña, ghaivota, ninghunha, ghato e lus. Aprendeu a comer sardiñas cas mans, coma os primos, e a abrir berberechos e comelos da cuncha, na propia praia, como facían eles.
Así pasou parte do mes de sanxoán, e chegou o San Pedro, a festa ghrande en Muros. Todo o peirao se encheu de atraccións. Cabaliños, autos de choque, rosquilleiras, xogueteiros. Todo o pobo era unha festa. O venres antes a avoa levounas a todas de compras, zapatos negros de charol e vestidos de algodón con estampados de cereixas, todas iguais, menos Alba que xa tiña trece anos e quixo uns pantalóns en vez dun vestido. O día de San Pedro foi á misa con tódolos nenos, e cando o avó lle preguntou á saída se quería churros ela contestou en galego, con acento de pesca “Quero!”. Aquel día de festa había xente comendo na casa do avó, entre ela o xesuíta que a trouxera dende Barcelona e outro mozo tamén sacerdote. Cando Camila o viu, caeulle da man o xeado que viña comendo.
-Ven Cami, dixeralle súa prima maior, este é o tío Antonio.
A nena volveu a sumerxirse no silencio e durante o xantar mastigaba con desgana, engulindo a comida forzosamente a ensaladilla rusa e a carne asada. Logo de que os maiores tomaran café e comezara a partida de cartas, Camila observaba co dedo na boca ao novo tío murmurando ca avoa no cuarto da roupa. Cando se decataron da súa presencia a avoa xirouse finxindo dobrar unha saba e o tio, con toda naturalidade, achegouse a ela e preguntoulle se non lle gustaría coñecer un lugar moi bonito, no alto dunha montaña, con moitos animais, porque a ela gustabanlle os animais, non si? Por toda resposta moveu os ombreiros en sinal de indiferencia. Podía pasar alí con el o resto das vacacións.
Aquela mesma tarde Camila, o padre Arkaitz e Antonio partiron. Eles falaban animadamente, e, con disimulo, Antonio botaba de vez en cando unha ollada polo retrovisor á pasaxeira silandeira que viña detrás.
-Antonio, saiuche trapense, comentoulle con sorna Arkaitz nun momento do camiño.
Cando chegaron ao seu destino, era a unha da madrugada. Na casa do padre Antonio agardábaas aínda esperta Hilda, unha monfortina de aspecto impoñente, máis alta ca o padre Arkaitz e tan forte coma os dous sacerdotes xuntos, que facía as veces de asistenta, ama e axudante de Antonio.
-Hilda, esta é miña sobriña, vai quedar con nós uns días, prepárelle un cuarto.
A vella subíu as escaleiras rosmando e arrastrando os pés polo sobrado de madeira. Levou a Camila ata un cuartiño pequeno onde só había unha camiña, unha mesiña de noite e unha silla.
-Este está libre, non é moi grande pero malo será que ti non te amañes. Ocupouno durante unha tempada unha criada que tivemos mentres eu estiven operada do xeonllo, pero a moi pendanga marchouse co panadeiro, o moi desgraciado, deixar así muller lexítima e tres criaturas, matalos era pouco! Agora din que viven en Oviedo, malas papas os pelen, pero estas son cousas que unha nena non ten que saber.
Escoitaba falar á Hilda cos ollos moi abertos e co polgar na boca, sen contestarlle ren. A vella sacoulle os zapatos e o vestido, metiuna na cama, persignouna e arropouna cas sabas de liño e a colcha de ganchillo ata deixarlle o embozo á altura dos beizos. Logo pechou a porta e deixou a Camila soa na escuridade coa que envolve a saudade, ata que o sono chegou a acompañala facendo que se esquecese da sensación de soidade.
*
Ao día seguinte, nada máis erguela, Antonio levouna fóra. En saíndo da casa víanse os prados verdes das abas do monte Entrecotos, resplandecentes baixo o sol de xuño, algo mollada aínda a herba polo resío da madrugada. Antonio acompañouna ata unha corte baixiña, situada a poucos metros da casa, colleuna no colo e ensinouna a xirar o tarabelo para abrir a porta de madeira trala que apareceron unha ducia de ovellas e seis años que se movían pola corte en infantil brincadeira. O abraio da nena foi tal que a incapacidade de dominar a súa propia excitación provocou que unha seimeira de verbas escorregase dende o máis fondo dela ata os oídos de Antonio, que a miraba satisfeito e orgulloso.
-Son igualiños igualiños ca os dos debuxos animados! e podo coller un no colo, ou quedar aquí e xogar con eles?
Era como se en abrindo a porta da corte a brisa fresca das montañas da Fonsagrada entrase na alma inocente e diminuta de Camila para arrefecerlle as ganas de vida.
Atropelábase cas preguntas, respondéndose a si mesma. Da man do tío acompañou ás ovellas ao prado, acariñando ao Sultán que se lle enceraballe entre os pés a cada paso. Contoulle ao tío das tardes de praia cos primos, dos partidos de futbol na praza do Concello, das horas no peirao vendo descargar sardiña, preguntando porque en Muros sempre había brétema pola mañá, e da visita que fixeran, aa voa máis ela, a unha velliña moi velliña chamada Dominga, que vivía na rúa da Soidade, e que cando a avoa lle dixo: Mire, mamá, esta é a súa bisneta, volvou a cara contra a parede e dixo non ter bisneta “ninghunha”
Porque en Muros todos dicían “ninghunha” e “ghato” pero el dicía “gato” e “luz”e non entendía Camila porque sendo da mesma casa falaban todos tan diferente. E se era certo que tiña que chamarlle Padre Antonio, como lle dixera Hilda. Non, bastaba con Toño, como facía todo o mundo en Lamas. E que cantos anos tes. Ualaaaa, tantos? Miraba as súas manciñas intentando calcular cos seus dez dedos pequenos o número 28.
-E ti porque non tes muller?-Porque non atopei ningunha-Pois papá tivo a mamá.
-Se cadra teño que ir eu tamén onde descansa o papá, sabes se quedaban máis mulleres alí coma a túa mamá?-Claroooooo, un montón.
De volta na casa, mandouna que se preparase para ir de excursión con Arkaitz
Ti non ves?-Non podo, teño que oficiar un cabodano. Pois é coma un cumpreanos, pero ao revés.
Xa á noitiña a voz pueril e diáfana rompeu a quietude da casa.
Estivemos tooodo o día andando, porque Arkaitz quería ensinarme moitas cousas, e tampouco teño que chamarlle Padre Arkaitz. E para que saibas estivemos no Castro de Moreira, que tamén se chama A Coroa, e nese lado o monte non é verde, senón dourado, todo está amarelo, cuberto dunhas flores moi bonitas que nunca vira, os toxos. Pero fomos máis lonxe, sabes? Deica O Acevo, porque el quería ver o pobo onde mataran a un señor que se chamaba Moreno e que antes de ser soldado foi panadeiro,, que ninguén sabe onde está enterrado, e quixo contarme a historia, pero cando me estaba contando oiunos un señor que saía dunha casa moi grande, cunha cara moi redonda e vermella, que me explicou que a Moreno o mataran por ser malo e querer ir contra Deus, e que nunca me meta no Carballal das Veigas porque por alí anda de noite a súa alma perdida, pero entón Arkaitz díxolle ao señor que malos son os que matan, e o señor chamoulle libertario, e roxo, pero eu sei que non é libertario, e díxenllelo ao señor, que Arkaitz non era eso, senón xesuita, que o sabía ben porque o meu pai tamén o era, entón o señor enfadouse moito, púxose máis vermello aínda, fixo a sinal de cruz e dixo San Silvestre!! E meteuse na casa. Logo estivemos vendo as montañas do Alto do Acevo, e di Arkaitz que se pasas esas e logo outras chegas ao seu país, que xa non se chama España, senón País Vasco, e que algún día todos serán países distintos e eu podo elixir ser galega ou catalana se me quedo con mamá en Barcelona, pero que xa non terei que ser española se non quero, pero esto non llo podes contar a todos porque hai xente que non lle gusa, a ti si, se me gardas o secreto, e que papá tamén sabía que en España hai moitos países distintos xuntos. Logo xa estivemos na Pobra do Burón, que por máis que buscamos o Burón non o vimos por ninghún sitio, ighual estaba aghochado, e tamén na Fonsagrada, que está máis alto ca tódolos pobos, e non adiviñas que? Mira!! Teño pendentes novos!! Mercoumos el, e chámanse aros da Fonsagrada.Toño, que é un maricón?
En setembro Alma escribíu á Antonio, que por favor a levaran de volta que tiña que comezar a escola. De Antonio: que problema hai en que se quede uns meses máis? El podía ensinala, só o bastante para que vise a neve. En decembro teríaa con ela, prometido. De Alma: Que non a deixase facer todo o que quixera, e que durmise dabondo porque era moi nerviosa, e que non lle falen sempre galego para que non se lle esqueza o castelán. De Antonio: perda coidado, el mesmo se encargará de ensinarlle catalán ao tempo que aprende galego, para que non teña problemas ao volver a Cataluña.
Chegou o mes de Santos e con el as primeiras neves. Era a primeira vez que a vía. Unha mañá Lamas de Moreira amenceu cuberta dun manto branco impoluto, virxinal coma veo de noiva, e esa mesma tarde, facendo caso da súa promesa, Antonio e Hilda facían a maleta da nena.
Camila levou con ela a Barcelona as cores do outono no Rodil e no Carballido, os verdes intensos, brillantes e gorentosos da herba fresca, os murmurios do río Navia e o estrondo da Seimeira de Vilagocende. No Carrer de Llul agardábana unha nai ansiosa pola súa chegada, e unha cidade onde todos eran estranos sen que ela fixera grandes méritos para que deixaran de selo.
Alma víase obrigada a lonxísimas xornadas de traballo, volvendo á casa moi tarde. Camila, mentras tanto, pasaba a maior parte do tempo soa, encerrada na casa, soñando con volver tirar pedras no Lamas, meter cágados en botes de vidro e comer caldo de fabas con botelo. Pero sobre todo, o que máis ansiaba, era poder durmir unha noite enteira, sen que os militares salvadoreños viñesen a espertala, como lle pasaba en Barcelona, pero nunca antes, nin en Muros, nin en Lamas.
*
Camila volvía cada ano á Fonsagrada, con Toño. O ano no que cumpría os doce chegou acompañada de Jaume, o fillo no novo home da súa, pero que non era seu pai. Ao ano seguinte tivo que volver soa, porque o Jaume tiña que pasar as vacacións ca súa nai de verdade, a que antes fora muller de Gerard, que era andaluza, e en agosto quedaran de xuntarse en Granada, para que ela tamén coñecese Andalucía.
No 1996, coma cada ano, baixou dun tren en Lugo, pero algo mais tarde ca outras veces, porque agora tiña máis amigos en Barcelona e gustáballe pasar con eles a noite de San Xoan. Antonio foi a recollela coma de costume, pero Camila atopouno algo mudado, máis calado e coa ollada moi triste.
Que qué che pasa. Non me pasa nada. Estás máis triste. Só que este ano imos estar os dous sós, a Hilda está moi maior e marchou á súa casa en Monforte. Pois eu coidarei de ti, o Gerard ensinounos a cociñar ao Jauma e a min. Sabes? Agora xa encontrei unha muller. Entón porque estás triste? Porque é a muller doutro.
Ao longo deses veráns de liberdade a nena foise convertendo en muller e desenvolviase con soltura cas xentes do pobo, a mesma que logo forzaba na cidade condal para manter unhas relacións sociais onda menos correctas. Neses meses colleu tamén o costume de escribir longas cartas nas que lles explicaba a súa nai e a Jaume todo canto a preocupaba, a entristecía ou aledaba. Cartas que nunca saían da gaveta do antigo escritorio da casa reitoral, pechado con chave entre carta e carta, chave que ela colgaba ao colo cunha cadea.
Aquel foi o verán máis quente na Fonsagrada. Camila traía con ela vicios que tentaba agochar do tío. Fumaba na palleira, na corte das ovellas, no faiado. Ata que el a cachou sentada dentro do hórreo.
Pero serás parva, aínda pensarás que me enganas, anda anda, que antes de fraile xa fun cociñeiro. Pasa e fuma onde queiras, pero por Deus, nunca preto de materiais combustibles, que me vas incendiar a casa, ca seca que hai.
Dende entón fumaban na porta, sentados ao fresco do solpor, desgustando cadansúa cervexa fría, Pero só unha que se túa o sabe, desta mátame.
Camila enviaballes algunha tarxeta con acontecementos cotiáns. Tivemos tres años xemelgos, e hai que darlles o biberón. Onte fixen tarta de amoras. Veu a visitarnos Hilda ca súa sobriña, e trouxonos requeixo da casa e viño da Ribeira.
Cartas e postais que ían e viñan sen data fixa, sen horarios. Ata ese momento don Adolfo fora o carteiro do zona, mais logo do segundo infarto antes dese verán o sobriño Adolfiño comezou a substituílo nalgúns repartos.
Como te chamas?Adolfo, pero todos me chaman Fifo. Eu son Camila Leonor Estela Romaní de Fagoaga e Cortés. Con ese nome debes ser rica. Non, que eu saiba. E ti de onde ves sendo? De aquí. De aquí de Lamas? Non, da Fonsagrada. E ti? Agora vivo en Barcelona. Vas vir tódolos días? Tódolos que haxa reparto. Se ves algunha tarde invitote a fumar, ti fumas non? Non moito, a verdade. Bah, por un día non pasa nada.
Caía o sol degolado pola tarde, derramándose dende o cumio pola aba do Entrecotos. Sentados baixo o pórtico da igrexa compartían un porro de marihuana.
Deus que sono. Túmbate aquí, a que nunca fumaras algo así antes? Non, así non.
Camila buscaba os beixos de herba de Adolfo entre o fume adormecente, ao tempo que el acordaba metendo a man baixo a blusa dela.
Vente maña e quedamos. Onde? Coñeces o xardín que temos trala casa? E teu tío? A el non vamos convidalo.
O Magnolio Grandiflora lucía en todo o seu esplendor as flores abertas desprendían unha aroma doce pero suave, de sutil seunsualidade, En Andalucía, cando florecen as laranxeiras é tan forte a influencia do aroma que a xente tolea. Eu estiven alá un ano en primavera, mellor que a droga, asegúrocho. Esta fragancia, nenbargantes, é moito máis tenue, pero o resultado ven a ser similar. Sabes porque as flores son tan estrañas? Porque son moi antigas, tanto, que cando elas se desenrolaron aínda no había abellas, e adaptaron a súa forma para seren polinizadas polos escaravellos. É curioso, verdade, a capacidade de adaptación que ten a natureza, quen nos dera ao resto, se souberas o que me custa a min adaptarme aos cambios...
Camila deixara aquela frase en suspenso, parecíalle xa demasiada licencia sobre a súa propia intimidade.
Levantarase unha brisa lene que mecía suavemente as matas de hortensia, o castaño e o magnolio, deitados na herba fresca baixo a pureza dun ceo diáfano que permitía ver máis alá do coñecido, Camila experimentaba un pracer supremo baixo unha chuvia de pétalos de magnolia.
Que foi o que máis che gustou, esto ou a maría do outro día?Esto, sen dúbida. Nunca antes o fixeras non si?Non, alomenos non ata aquí.
Daquela Camila pensaba Ostias, cando lle conte esto ao Jauma.
*
A piques de abrir o día, e Camila non pegara ollo. Durante uns minutos tentou relaxarse como lle ensinaran nas clases de ioga.
Ti imaxínate que flotas, murmurou para si, pero sen resultado.
O horizonte deixaba entrever xa certa claridade entre as masas de nubes que a esa hora aínda cubrían o ceo de Viena. Os tons grises que se despregaban polo firmamento concordaban á perfección co seu estado anímico, tamén ela estaba escura, e por dentro, tamén choraba. El nunca soubera desta negrura, desta tristeza, de tanta soidade, pero agora chegara o momento de que se enterase de moitas cousas. As cartas escritas durante tantas viaxes, en distintas cidades, baixo diversos ceos, chegarían todas xuntas a Carelia, testemuñas xordas do seu malestar, da súa inadaptación ao mundo.
Que podería el saber, na súa infancia perfecta con casiña branca e xardín, do que era sentirse só e diferente, sempre tendo que aprender unha lingua nova, un novo costume, acostumando o padal sempre a sabores estraños, que sabía ninguén nada!
Chamou polo mozo do hotel, demasiados bultos para ela soa. Só a saca pesaría uns dez quilos.
O ambiente húmido e poallento da rúa lembroulle á última tarde pasada na Fonsagrada, aos seu dezaseis anos, unha tarde de setembro abrazada a Adolfo na que lle murmurou no oído Ti imaxínate que flotas, ao tempo que lle deslizaba no bolsillo unha bolsiña con herba Para que te acordes de min. Logo desa tarde, non voltou máis, ao mes seguinte trasladaran ao seu tio a Mérida. Mérida era seca, áspera, moi distinta da Fonsagrada, ou se cadra era Camila quen daquela xa era distinta.
A Fonsagrada, era con diferencia, o máis parecido a unha casa que nunca tivera, e quizáis ía sendo hora de volver a ela.